Skąd się biorą kompleksy?

Zastanawiam się czasem, skąd się biorą nasze kompleksy. Mam tu na myśli te dotyczące naszego wyglądu, nie zdolności. Można zrzucić winę na nierealne kanony piękna szerzone przez różne czasopisma, świat mody itd. Siłą rzeczy 100% społeczeństwa nie może spełniać tych samych wymogów. Nie jesteśmy produkowanymi taśmowo Barbie i przecież wcale nie chcielibyśmy być. Jednak część moich kompleksów zaczęła się na długo przed moją świadomością (nadal słabą) w temacie mody i pojęciu kanonów, w które należy się wpisywać. Te najgłębiej we mnie siedzące kompleksy zakorzeniły się już w dzieciństwie. I zakorzenili je we mnie inni. Kanony same w sobie nie są winne, raczej to, jak do nich podchodzimy, jak odnosimy je do siebie i innych.

Dzieciństwo – przedszkole, szkoła.

Jest kilka typów dzieci, które zawsze mają problem z zyskaniem akceptacji grupy. Dziecko zdolne w klasie o niższym poziomie niż ona – kujon, dziecko mniej zdolne w klasie o wyższym poziomie – po prostu głupek, dziecko otyłe, noszące okulary, czasem biedne, a także rude i piegowate. Mnie tyczyło to ostatnie. Choć może się to wydawać dziwne, naprawdę miałam z tego powodu wiele nieprzyjemności, szczególnie od dzieciaków, które mnie nie znały, a osądzały jedynie po wyglądzie właśnie. Dzieci są absolutnie bezwzględne, kiedy już postanowią kogoś wykluczyć. To nie tylko wyzwiska, pokazywanie palcami, czy obgadywanie po kątach (co jest obecne potem i niektórym zostaje na całe życie). One naprawdę nie mają hamulców. Pamiętam, jak w przedszkolu dzieciaki ściągnęły spodnie koledze z grupy (pochodzącemu z biednej rodziny), by go wyśmiewać i jak najbardziej upokorzyć. To dodatkowy powód, dla którego uważam kompleksy z dzieciństwa za znacznie trwalsze. Nie dość, że tkwią w nas najdłużej, to doświadczanie takiego otwartego wyśmiewania, upokarzania, ma ogromny wpływ na kształtowanie się samooceny...

Znów jednak nasuwa się pytanie, z czego wynika takie zachowanie dzieciaków? Można stwierdzić, że to normalne. Dzieciaki nie mają jeszcze wpojonych pewnych norm bycia w społeczeństwie. Za to działają u nich silne mechanizmy grupy, bardzo pierwotne – znalezienie kozła ofiarnego, wykluczenie tych, którzy nie pasują to typowe zachowania. Wydaje mi się jednak, że takie tłumaczenie krzywdzi dzieci. Nie jest to normalne dla wszystkich, niektóre dzieciaki są naprawdę ponad podziałami i mają wysoki poziom empatii. Dlaczego wykluczają właśnie takie jednostki? Owszem wyróżniają się, nie pasują w jakimś zakresie do grupy. Jednak nikt mi nie wmówi, że dzieciaki z pierwszych klas podstawówki marnują swoją energię na wymyślanie haseł „rude jest wredne”. One po prostu odgrywają zasłyszane od dorosłych uprzedzenia. W dodatku stereotypy atakują je wszędzie, w każdej bajce „ten brzydki” jest jednocześnie „tym złym”. Może w pewnych sytuacjach być ładnym, ale wówczas jednocześnie próżnym i ograniczonym. Ze skrajności w skrajność. To smutne, że tak mało uwagi przywiązuje się do tego, by uczyć dzieciaki empatii i tolerancji. Tego, że „inne” może też oznaczać „fajne”, nie zaś „gorsze”.

źródło

Przyjaźnie

Tu chyba należałoby umieścić to słowo w cudzysłowie. Przyjaźnie – już te najwcześniejsze, można podzielić na dobre i złe. Toksyczne związki zaczynamy czasem tworzyć bardzo wcześnie. Każdy ma jakąś klasową przyjaźń. Często są one zresztą dość płynne, zmienne i o różnej trwałości. Wiecie, dziś najlepsze przyjaciółki z jednej ławki, jutro zupełnie ze sobą nierozmawiające osoby. Miałam taką przyjaciółkę z cechami wyśmiewanymi przez innych. Mnie nie przeszkadzały jej „wady”, jednak jej najwyraźniej przeszkadzały za bardzo. Ponieważ nie miałam tych „wad” co ona, znajdowała we mnie inne i zarzucała mnie nimi, by podbudować w ten sposób swoje samopoczucie. Coś na zasadzie: „może mam nieco krzywy nos, ale wolę to niż twoje krzywe zęby". Często słyszałam coś takiego i to zupełnie bez związku z czymkolwiek. Co innego, gdyby była to odpowiedź na moją zaczepkę, ale nigdy nie wytykałam jej wyglądu. Za to sama nabyłam w ten sposób kilka dodatkowych kompleksów, zaczęłam dostrzegać w sobie kolejne niedostatki, które nigdy wcześniej nie przyszły mi do głowy. Niestety, warto czasem zerknąć na nasze przyjaźnie z szerszej perspektywy i nauczyć się odrzucać te, które przynoszą nam więcej szkody niż pożytku. Ponoć osoby, które lubimy wydają się nam bardziej atrakcyjne fizycznie. Jeśli więc Twoja „przyjaciółka” Cię dołuje, może wcale nie lubi Cię tak, jak się wydaje.

Rodzina

To już wałkowana przez psychologów kwestia. Rodzice, jak ryba, wpływają na wszystko. Dlatego też boję się nim zostać. Poza tym, że mogą wychować małego nietolerancyjnego dręczyciela, od nich też w znacznej mierze zależy, czy potomek będzie się cechował zdrowym podejściem do własnych wad i mocnych stron, czy też będzie zakompleksionym, niewierzącym w siebie człowieczkiem, czy może wręcz takim, który ma siebie za ósmy cud świata, całą resztę zaś za nic zgoła. Jeśli jesteś rodzicem, zastanów się jakie komunikaty przekazujesz swojemu dziecku i nie mam na myśli tylko tych werbalnych, słowa powinny się pokrywać z czynami. Oczywiście należy unikać skrajności. Dołowanie dziecka i stałe porównywanie z innymi nie jest dobre, ale utwierdzanie go, że jest najpiękniejsze na świecie i inni nie mogą się z nim równać może być równie szkodliwe. Niestety, zdarzają się rodzice budujący poczucie wartości dziecka w oparciu na jego fizyczną atrakcyjność. To smutne i złe, ale ważne też, żeby dziecko wiedziało, że rodzice nie wstydzą się pokazać je światu ;) Nie jestem jednak rodzicem, więc nie wymądrzam się dalej..

Dojrzewanie

To jest kopalnia kompleksów. Jako nastolatkowie zaczynamy sami porównywać się z innymi (do tej pory często robili to za nas inny), interesować się kanonami i do nich dążyć. W dodatku hormony podwyższają rangę każdego problemu i same czasem jakiś dorzucą np. trądzik. Nasze ciała się zmieniają, nie zawsze idąc w kierunku, jakim byśmy chcieli. Większość kompleksów z tego okresu jest nieco wydumanych, z drugiej strony, niektóre są bardzo poważne lub prowadzą do poważnych konsekwencji. Dużym problemem jest trądzik, który jest po prostu chorobą oraz mania chudości, prowadząca do anoreksji itp. chorób.

 

Bez sensu

Wiele kompleksów jest bez sensu. Może nawet większość. Potrafimy rozczłonkować swoje ciało całkowicie i mieć obsesję na punkcie każdego kawałka, który nie odpowiada ideałowi. Ale czym jest ideał? Przecież właśnie te pozornie nieidealne fragmenty są właśnie tym czymś, co przyciąga wzrok (w pozytywnym znaczeniu), czymś, co stanowi o naszym charakterze, w końcu czymś, co odróżnia nas od idealnych jak spod igły (tj. skalpela), jednakowych twarzy, ciał.

Nie ważne jednak, czy Twoim zmartwieniem jest trądzik, którym wręcz należy się mocno zainteresować i odpowiednio zająć, czy kwestia tak błaha jak kolor włosów (o ile nie masz kilku lat i nie możesz ich farbować), czy mniej proste niż byś chciała nogi. Nie ważne w jakich okolicznościach je nabyłeś. Z kompleksami trzeba walczyć. Warto je eliminować, warto sobie z nimi radzić. Jak? O Tym następnym razem :)
Tymczasem, niech mi ktoś wyjaśni ten "fenomen" dzieci :)